Choroba Alzheimera to postępujące i nieodwracalne schorzenie, które dotyka głównie osoby starsze. Jednak często nie zdajemy sobie sprawy, że pierwsze objawy tego schorzenia mogą pojawiać się już wiele lat przed diagnozą. Dlatego tak ważne jest wczesne rozpoznanie i podjęcie odpowiednich działań. W tym artykule przyjrzymy się pierwszym objawom tej choroby oraz poznamy kolejne stadia jej rozwoju.
Choroba Alzheimera – co się dzieje z mózgiem pacjenta?
Choroba Alzheimera jest postępującym schorzeniem neurodegeneracyjnym, które powoduje stopniową utratę funkcji poznawczych oraz zaburzenia pamięci. Wraz z postępem choroby, dochodzi również do zmian w strukturze i funkcjonowaniu mózgu.
W mózgu osób z chorobą Alzheimera obserwuje się nagromadzenie białka beta-amyloidu w formie blaszek amyloidowych oraz powstawanie splątków neurofibrylarnych z białka Tau. Te zmiany prowadzą do zaburzenia komunikacji między neuronami oraz stopniowemu uszkodzeniu i śmierci neuronów.
W wyniku tych zmian dochodzi do zaniku i zmniejszenia objętości niektórych obszarów mózgu, zwłaszcza hipokampu – structure odpowiedzialnej za procesy pamięciowe. W rezultacie osoba z chorobą Alzheimera ma trudności w zapamiętywaniu, przetwarzaniu i odtwarzaniu informacji.
Ponadto zanika również działanie innych obszarów mózgu odpowiedzialnych za funkcje poznawcze, takie jak planowanie, rozumienie języka, orientacja przestrzenna czy rozpoznawanie twarzy. To prowadzi do pojawienia się innych objawów, takich jak dezorientacja, trudności w poruszaniu się czy utrata umiejętności samoobsługi.
Choroba Alzheimera składa się z kilku etapów, które stopniowo pogłębiają się wraz z upływem czasu. Oto opis poszczególnych etapów tej choroby:
Etap początkowy: w tym stadium objawy choroby są zwykle łagodne i często mylone z naturalnym procesem starzenia się. Osoba może mieć problem ze zapamiętywaniem nowych informacji, lekkie problemy z koncentracją i utratę chęci do aktywności fizycznej lub społecznej.
Etap umiarkowany: w tym etapie objawy stają się bardziej zauważalne. Osoba zaczyna mieć trudności z wykonywaniem codziennych czynności, takich jak gotowanie, ubieranie się czy utrzymanie higieny osobistej. Pamięć i zdolność do logicznego myślenia również pogarszają się, a osoba może mieć problemy z rozpoznawaniem bliskich osób.
Etap zaawansowany: w tym stadium osoba zmagająca się z chorobą Alzheimera ma już poważne trudności w komunikacji zarówno werbalnej, jak i pisemnej. Pamięć długotrwała jest znacznie uszkodzona, a osoba stopniowo traci pojęcie o czasie i miejscu. Może doświadczać dezorientacji, wędrować bez celu i mieć trudności w rozumieniu złożonych poleceń.
Etap zależności: Ten etap charakteryzuje się kompletną zależnością osoby z chorobą Alzheimera od innych osób. Osoba traci zdolność do poruszania się samodzielnie i wykonywania prostych czynności, takich jak jedzenie czy korzystanie z toalety. Doświadcza również zaników pamięci krótkotrwałej i niezdolności do rozpoznania swoich najbliższych.
Pierwsze objawy choroby Alzheimera – zapominanie i trudności w zapamiętywaniu
Jednym z najbardziej powszechnych objawów Alzheimera jest coraz większa trudność w zapamiętywaniu i utrzymaniu nowych informacji. Osoby dotknięte tą chorobą często zaczynają zapominać o umówionych spotkaniach, nazwiskach bliskich czy prostych czynnościach, takich jak zakupy czy gotowanie. Zapominanie często bywa mylone z naturalnym procesem starzenia się, jednak jeśli towarzyszą mu inne symptomy, warto nie lekceważyć i skonsultować się z lekarzem.
Problemy z koncentracją i podejmowaniem decyzji
Kolejnym charakterystycznym objawem Alzheimera jest trudność w skupianiu uwagi oraz podejmowaniu decyzji. Osoby dotknięte tą chorobą mają problemy z przebywaniem w dużych grupach, słuchaniem długich wykładów czy przeczytaniem dłuższych artykułów.
Często popełniają błędy przy wykonywaniu prostych czynności, takich jak składanie puzzli czy rozwiązywanie krzyżówek. To zjawisko może prowadzić do frustracji i izolacji społecznej.
Choroba Alzheimera a zaburzenia snu
Wczesnym objawem Alzheimera mogą być także problemy ze snem. Osoby dotknięte tą chorobą często mają trudności z zasypianiem, budzą się w nocy lub cierpią na bezsenność. Zaburzenia snu mogą wpływać na ogólny stan zdrowia chorego, osłabiając organizm i prowadząc do większej dezorientacji podczas dnia.
Objawy choroby – zmiany nastroju i osobowości
Kolejnymi objawami choroby Alzheimera są zmiany nastroju i osobowości u dotkniętych nią osób. Osoby te mogą stawać się drażliwe, apatyczne lub zniechęcone do wykonywania dotychczas ulubionych czynności. Często też mają trudności z kontrolowaniem emocji, co może prowadzić do wybuchów złości lub płaczu.
Trudności w wykonywaniu codziennych czynności
Jednym z najbardziej widocznych objawów Alzheimera jest trudność w wykonywaniu codziennych czynności. Osoby dotknięte tą chorobą mogą mieć problemy z ubieraniem się, kąpaniem, jedzeniem czy poruszaniem się. W miarę postępu choroby stają się coraz bardziej zależne od pomocy innych osób.
Dezorientacja czasowo-przestrzenna
Ostatnim, ale nie mniej istotnym objawem Alzheimera, jest dezorientacja czasowo-przestrzenna. Osoby dotknięte tą chorobą mogą gubić się we własnym domu, nie pamiętać aktualnej daty lub nie rozpoznawać znanych miejsc. To zjawisko prowadzi do większej dezorientacji i utraty bezpieczeństwa u chorego.
Czy da się zapobiec chorobie Alzheimera?
Obecnie nie istnieje skuteczne lekarstwo na tę degeneracyjną chorobę mózgu, która prowadzi do postępującej utraty pamięci i funkcji poznawczych. Jednak prowadzone są badania, mające na celu wyjaśnienie, czy istnieją sposoby na opóźnienie lub zapobieganie tej chorobie. Naukowcy skupiają się na czynnikach ryzyka, takich jak starszy wiek, genetyka, style życia i choroby współistniejące, w poszukiwaniu strategii, które mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka rozwoju choroby Alzheimera.
Chociaż nie ma jeszcze jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, generalnie uważa się, że zdrowy styl życia, zrównoważona dieta, regularna aktywność fizyczna, aktywność umysłowa i społeczna oraz kontrola czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych mogą wpływać na zdrowie mózgu i pomóc w utrzymaniu funkcji poznawczych na wysokim poziomie.
PRZECZYTAJ TAKŻE: Wiek metrykalny a wiek biologiczny